W myśl prawa kanonicznego małżeństwo zawarte na drodze kościelnej jest nierozerwalne. Stąd też rozwód na gruncie prawa cywilnego nie jest równoznaczny z rozwodem kościelnym – małżonkowie po rozwodzie cywilnym nadal będą tworzyć związek w świetle prawa kanonicznego. Istnieje jednak możliwość stwierdzenia nieważności małżeństwa.
Stwierdzenie nieważności małżeństwa dokonywane jest na drodze procesowej przed sądem kościelnym i polega na zbadaniu, czy małżeństwo zostało zawarte zgodnie z normami prawa kanonicznego. Istnieją 3 grupy powodów, które mogą stanowić podstawę do stwierdzenia nieważności małżeństwa:
- Przeszkody zrywające: wiek młodociany, niezdolność płciowa, różność religii, pokrewieństwo, powinowactwo, przeszkoda występku (małżonkobójstwo), istniejący węzeł małżeński, święcenia, przyzwoitość publiczna, uprowadzenie.
- Braki zgody małżeńskiej – m.in. brak minimum małżeńskiego poznania, przymus, bojaźń, wprowadzenie w błąd, zgoda warunkowa, błąd co do przymiotu osoby.
- Braki dotyczące formy kanonicznej – zastrzeżenia lub domniemania braków/wad dotyczących formy zawierania małżeństwa (np. brak odpowiednich upoważnień kapłana)